धरान/ इटहरी–१९ भवानीपुरकी ६६ वर्षीया तीर्थकुमारी गिरीले तरहरास्थित गोल्डेन चोकमा १० धुर जग्गा हकभोग गर्न नपाएको भन्दै करिब ५ महिना अघि इटहरी उपमहानगरपालिकाको न्यायिक समितिमा न्याय दिलाइपाउँ भन्दै निवेदन दिएकी थिइन् । तर, उनले अहिलेसम्म पनि न्याय पाउन सकेकी छैनन् ।
न्यायिक समितिले उनको निवेदनबारे न्यायिक प्रक्रिया अघि बढाउन सकेको छैन । एक पटक विपक्षी सिजन गुरुङलाई पत्राचार गरेर छलफलमा बोलाए पनि उनले आफ्नो युवा समूह पठाएर न्यायिक समितिमै हुलहुज्जत गरेका थिए । गिरीको मुद्दा अघि बढ्न नसक्नुमा यही मात्र कारण भने होइन । वडा नम्बर २० का अध्यक्ष मणिराम श्रेष्ठले सिजन आफ्नै मान्छे भएकाले आफ्नो वडाको विवाद वडामा नै मिलाउने भनेर न्यायिक समितिसँग आग्रह गरेका थिए ।
उनको आग्रहबमोजिम गिरी र सिजनको जग्गा विवादको मुद्दा वडामा पुगे पनि पीडितले अहिलेसम्म न्याय पाउन सकेका छैनन् । वडाध्यक्ष श्रेष्ठले पीडितलाई न्याय दिनुका साटो उल्टै गुरुङको पक्षमा उभिएर गिरीको जग्गा हडप्ने षडयन्त्रमा साथ दिएको पनि खुलेको छ । ‘मेरो जग्गा पश्चिमपटि मुख ६० फुट हो, तर अध्यक्षले नै शुरुमा २५ फुटमा मिल न भनेको हो,’ पीडित गिरीले भनिन्, ‘अमिन ल्याउँदा पनि मेरो जग्गा यति पर्छ भनेर मुचुल्कामा अध्यक्षले सही नै गरिदिएन, अब सहयोग पाए भनूँ पनि कसरी, पाइनँ भन्नु पनि कसरी ?’
अध्यक्ष श्रेष्ठले पीडितलाई न्याय दिलाउनको साटो गुरुङको पक्षमा उभिनुमा उनीहरूबीचको निकट सम्बन्ध नै हो । जानकारहरूका अनुसार ठेक्कापट्टा, कमिसन असुलीमा सक्रिय गुरुङलाई श्रेष्ठले नै तरुण दलमा भित्र्याएर राजनीतिक संरक्षण दिएका थिए । पछिल्लो स्थानीय तह चुनावमा श्रेष्ठलाई जिताउन गुरुङको महत्वपूर्ण हात छ । कुनै पनि घटनामा दुवैको सहकार्य हुने गरेको छ । ‘मणिरामलाई केटाहरू चाहियो भने सिजनले पठाउने र सिजनलाई चाहिँदा मणिरामले पठाउने गर्छन् । कोही पक्राउ पर्दा छुटाउन जाने मणिराम नै हो,’ तरहरावासी भन्छन् । गिरीको जग्गा प्रकरणमा दुवै जोडिने अर्को कारण पनि छ, अध्यक्ष श्रेष्ठ जग्गा व्यापारी (दलाल) पनि हुन् ।
स्थानीयका अनुसार गोल्डेन चोकमा अहिले एक धुर जग्गाको कम्तीमा २५ लाख र बढीमा ३० लाखको चल्ती मूल्य छ । यो हिसाबले गिरीको जग्गाको मूल्य २ करोड ५० लाख पर्छ । उनको आधा (५ धुर) जग्गा मात्र हडप्न सक्दा पनि एक करोड बढी सित्तैँमा कमाइ हुन्छ । ‘उनीहरू सबैको मेरो आधा जग्गा खाने दाउ नै हो,’ गिरी पनि भन्छिन् । न्यायिक समितिकी संयोजक एवं उपप्रमुख लक्ष्मी गौतमका अनुसार निवेदन परेपछि गुरुङलाई पत्र काट्दा अध्यक्ष श्रेष्ठले नै सबैभन्दा बढी चासो दिएका थिए । तर, पीडितलाई न्याय दिलाउनुको साटो जबर्जस्ती मिल्न दबाब दिएकोप्रति उनलाई नै चित्त बुझेको छैन । ‘सिजनलाई चिठी किन काटेको भन्दै अध्यक्ष ज्यूले मसँग भन्नुभयो र मेरो वडाको वडामै मिलाउँछु भन्नुभयो । त्यसैले यो मुद्दा वडामा नै पठायौं,’ गौतमले भनिन्, ‘मलाई कुरा मिल्दैछ भनियो । पीडितलाई भने न्याय दिइएको छैन । यसमा मलाई पनि चित्त बुझेको छैन ।’
गिरीको जग्गादेखि उत्तरपटि रहेको साझा संस्थानको जग्गा गुरुङले खरिद गरेपछि विवाद शुरु भएको थियो । अहिले गुरुङले त्यो जग्गा अरुलाई नै बिक्री गरे पनि आफ्नो जग्गा भन्दै गिरीको जग्गामा टहरा बनाएर भाडा उठाइरहेको आरोप छ । गुरुङको त्रासकै कारण उनीहरूले आफ्नो जग्गामा घर बनाउन पाएका छैनन् । साँधसिमाना छुट्याउन गिरी परिवारले अमिन ल्याउँदा गुरुङका सहयोगीहरू पुगेर हुलदंगा गर्ने गरेका छन् । नापीको तयारी गर्दा गुरुङले किनेको जग्गामा अहिले तेञ्जिङ लामा (तामाङ), कालुराम राई र कहिले दीपक गजमेर जग्गामा दाबी गर्दै पुग्छन् । उनीहरू गुरुङकै समूहका हुन् । गिरीको जग्गा करोडौं मूल्यको भएकाले धाकधम्की दिएरै हडप्ने उनीहरूको दाउ हो ।
अध्यक्ष श्रेष्ठले भने आफूले सामाजिक रूपमा मिलाउन मात्र प्रयास गरेको दाबी गरे । गिरीकै कान्छा छोराले विदेशबाट फोन गरेर मिलाउन आग्रह गरेकाले आफूले पहल गरेको उनको दाबी छ । ‘समाज बसेर नै मिलाउन खोजेको हो, मैले केही ग¥या छैन । सिजनसँग मेरो लेनदेन, व्यवहार पनि होइन’, उनले भने । अध्यक्ष श्रेष्ठ र गुरुङ एउटै विवादमा मुछिएको यो पहिलो घटना भने होइन ।
यसअघि बालिका बलात्कार जस्तो जघन्य अपराधलाई गुपचुपमा मिलापत्र गराएको आरोपमा उनीहरूमाथि सार्वजनिक मुद्दा चलेकोे थियो । अध्यक्ष श्रेष्ठले मिलापत्रमा हस्ताक्षर गरेका थिए भने गुरुङले बिचौलिया बनेर पैसामा मिलापत्र गराउन मुख्य भूमिका खेलेका थिए ।