कोभिड १९ (कोरोना भाइरस)को कारण आज विश्व आक्रन्त बन्दै गएको छ । पश्चिमा देशहरुमा फैलदै गएको महामारीले कहीकतैपनि सुखद खबरहरु सुन्ने सम्भाबनालाई कमजोर बनाउदै गईरहेको छ । नेपालमा पनि शनिबार साँझ सम्ममा पाँच जनालाई कोरोनाको संक्रमण भएको पुष्टि भईसकेको छ ।

संयोगले अहिले सम्म प्रदेश नम्बर १ मा कोरोना संक्रमित भेटिएका छैनन् । कोरोनाको परिक्षण र उपचारका लागि प्रदेश नम्बर १ को केन्द्रको रुपमा तोकिएको धरान स्थित विपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानबाट परिक्षण गर्न पाठाइएका सबै टेस्टहरु नेगेटिभ भेटिएका छन् । सञ्चारमाध्यम तथा सामाजिक संजालमा सर्बसाधरणले यस्तै सुखद खबरको ब्यग्र प्रतिक्षा गरेको पोस्ट र कमेन्टहरु देख्न सकिन्छ ।

कोरोना भाईरसको संक्रमण हुन नदिने तिनै तहका सरकारमात्र हैन राज्यका सबै अंगको सकृयता प्रसंसनिय छ ।देश लक डाउनको अबस्थामा छ । सर्बसाधरणहरु घरबाहिर निस्कीएका छैनन् । किनभने सरकार,प्रशासन र चिकित्सकहरुले घर बाहिर ननिस्कन आम जनतालाई आग्रह गरेका छन् । किन भने कोरोनाको उपचार भनेको अहिलेको लागि एकान्तबास अर्थात सेल्फ क्वारेन्टाइन ।

यस विचमा सरकारी तथा निजी क्षेत्रबाट कोरोना संक्रमित लाई राख्ने देखि जोखिममा रहेकाहरु सम्मलाई क्वारेनटाइनहरु निर्माण वा तयारी गर्ने कार्यमा निकै सक्रियता बढेको छ ।यस कुराले विपतीमा नेपाली समुदाय एक हुन्छ भन्ने सन्देश दिएको छ । प्रदेश नम्बर १मा कोरोनाको गम्भिरता पुर्वक बहस हुन र साबधानी अपनाउन थालिकन २०७६ चैत्र १४ गते राती ८ बजे सम्ममा १०९ स्थानमा १८४८ बेडको क्वारेनटाइन तयार भएको छ भने ३९ स्थानमा २५६ वटा आइसोलेसन तयार भएको छ ।

२९ स्थानमा ३७५ वेड आइसीयु तयार पारेको प्रदेश सरकारको प्रदेश आपतकालिन कार्य सञ्चालन केन्द्रले जानकारी दिएको छ ।प्रदेशका सबै सरकारी अस्पताल,स्वास्थ्य केन्द्रहरु कोरोना उपचारका लागि तयारी गरिएको छ । तर निजी अस्पतालहरुले चौतर्फी दबाब आएपछि मात्र आफ्नो अस्पतालमा कोरोनाको उपचार गर्न सरकारलाई सहयोग गर्ने भन्दै सार्बजनिक भए ।राष्ट्रलाई अफ्टेरो परेको बेला पनि दबाब दिएर उपचारका लागि हस्पिटल माग्नु पर्ने विडम्बनापनि देखियो । सामाजिक सञ्जालहरुमा देशका सबै निजी अस्पताललाई सरकारीकरण गर्नुपर्ने माग उठि रहेको छ ।

विपी प्रतिष्ठानको अबस्था

विपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान यस्तो संस्था हो जसलाई राज्यले सधै उपेक्षा गर्छ,राजनिती गर्छ सत्तासिन पार्टिका मन्त्रीहरुले चुनाब खर्च उठाउने थलोको रुपमा प्रयोग गर्छन । यसरी थला परेको प्रतिष्ठानले पुर्वी नेपालको मात्र नभएर भारतका विरामीलाईपनि गुणस्तरिय स्वास्थ्य सेवा दिई रहेको छ । यहाँको दक्ष जनशक्तिले विरामीको उपचार गर्नुको साटो सधै फोहोरी राजनिती झेल्नु पर्छ ।

यसरी उपेक्षामा परेको प्रतिष्ठान विपत्तिका बेला उत्तिनै सक्रिय हुनुपरेको छ । बर्तमान दुईतिहाईको सरकारले एक जना उपकुलपतीपनि दिन सकेन । प्रतिष्ठान अहिले कार्यबाहक उपकुलपती गुरु खनालले चलाई रहेका छन् । उपकुलपती,रेक्टर र रजिष्टारको जिम्मेवारी एकजना ब्यक्तिले निर्बाह गर्नुपर्ने बाध्यत्मक अबस्थामा छन् खनाल ।यस्तो अबस्थामा पनि खनाल र अस्पतालका निर्देशक प्राडा गौरिशंकर शाह र उनको टिमले जसरी खटिएर काम गरिरहेका छ सायद यो कुनै हस्पिटलमा नहुन सक्छ ।

यसका लागि खनाल र निर्देशक शाहको टोलिलाई आभार मात्र दिएर हुदैन सलुटपनि गर्न सक्नु पर्छ । प्रतिष्ठानको इमरजेन्सी विभागका प्रमुख तथा प्राध्यापक डाक्टर ज्ञानेन्द्र मल्ल, सह प्रबक्ता डा अशोक ऐर,साहयक अस्पताल निर्देशक डा विकास शाह सहितको टोलि विरामीको उपचारमा मात्र हैन भौतिक ब्यबस्थापनमा पनि उत्तिकै सक्रिय छ ।

अहिले विपी प्रतिष्ठान कोरोनाको उपचारका लागि २४ घण्टा सक्रिय छ । दैनिक हजारौ विरामी आउने प्रतिष्ठानमा अहिले आकस्मिक कक्ष मात्र खुल्ला छ । ओपिडी सेवा बन्द गर्न अस्पताल प्रशासन बध्य छ । यस्तो बेलामा अन्य निजी अस्पतालले कोरोना बाहेकका अन्य विरामीहरुको उपचार गर्न तत्परता देखाउनु पर्ने हैन र ? यो संकटको बेला सहुलियत रेटमा विरामीको उपचार गर्न निजी अस्पतालहरु किन परिचालिन नगर्ने ? प्रदेश सरकारले गम्भिरताका साथ सोच्नु पर्छ ।

अन्य विरामीको पिडा

अहिले मुटु,मृगौला,सुगर,प्रेसर जस्ता रोगबाट ग्रसित विरामीहरुमा निकै ठुलो समस्या आएको छ । केहिदिन अगाडी चितवनमा एकजना मृगौला रोगिको उपचार नपाएर मृत्यु भयो । प्रदेश नम्बर १ मा पनि यस्ता विरामीहरु छन् ।उनीहरुका बारेमा पनि सरकारले सोच्नु पर्छ । कोरोनाको उपचारमा खटिएका बाहेकका चिकित्सकहरुलाई त्यसतर्फ परिचालित गर्नु पर्छ ।

यस्तो संकटको बेलापनि फोहोरी राजनीति

देश कोरोनाबाट आक्रान्त बनेको छ । यो बेला कुनैपनि राजनैतिक पार्टि वा मुख्यमन्त्री,मन्त्रिले जनतालाई सहजता प्रदान गर्ने हो । तर सरम र नैतिकता नै नभए जस्तो राजनैतिक पार्टिहरु सरकारसँग यो र त्यो माग राखिरहेका छन् ।ए नेताहरु हो साबधानी पुर्वक जनताका लागि राहातका कार्यक्रम गर्न जुट । दैनिक उपभोग्य सामाग्रिको वितरणमा कार्यकर्ता लाई तालिम दिएर परिचालन गर ।यो गर र त्यो गर भन्ने बेला यो हैन सकेसम्म आफै गर्ने हो ।