यी हुन् प्रदेश १ का कम घुमिएका ११ सुन्दर गन्तव्यहरू

इटहरीः आज विश्व पर्यटन दिवस हो । विश्व पर्यटन दिवस मनाइरहँदा प्रदेशकै धेरै गन्तव्यहरू भने पर्यटक कुरिरहेका छन् । ती गन्तव्यको आकर्षण धेरै भए पनि राम्रो पहँुचमार्गको अभावमा आगन्तुकहरू भने थोरै छन् । सङ्घीय सरकार र प्रदेश सरकारले प्राथमिकतामा राखेको पर्यटकीय गन्तव्य पहिचानको लागि यहाँ प्रदेश १ का पूर्वाधार अनि प्रचारको अभावमा ओझेलमा परेका ११ सुन्दर गन्तव्यहरूको सूची समेटिएको छ ।

२.रा.स. ताल, बक्लौरीे, सुनसरी

इटहरी र आसपासका घुमन्तेहरूको लागि सुनसरीको बक्लौरीमा रहेको रास ताल राम्रो गन्तव्य हो ।
कमैमात्र चर्चामा आए पनि धेरै सुन्दर यो क्षेत्रमा पिननिक खानेको भीड राम्रै हुन्छ । इमान सिंह चेमजोङ स्मृति प्रतिष्ठानले संरक्षण गर्दै आएको यो क्षेत्रलाई राष्ट्रिय सम्मानित ताल भनिन्छ । र, त्यही ‘राष्ट्रिय सम्मानित’ तालको छोटकरी रूपलाई नै रास ताल भनिएको स्थानीयहरू बताउँछन् ।
करिब ४४ बिघा जमिनमा फैलिएको रा.स. ताल क्षेत्रमा पानीको भाग मात्रै १५ बिघा रहेको छ । सुनसरी सामुदायिक वन क्षेत्रमा पर्ने रा.स. ताल बक्लौरीको वडा नम्बर ८ को ६४ बिघा भन्ने क्षेत्रमा पर्छ । धरान हुँदै जानेलाई तरहराबाट पश्चिम र इटहरी हुँदै जानेलाई कान्छीचोकबाट उत्तर आधा घण्टाको सवारी यात्रामा पुग्न सकिन्छ रा.स. ताल ।
यो क्षेत्रको प्रचार राम्रो भएमा यहाँ एक पटक आएका मान्छेले नै गर्ने ‘माउथ पब्लिसिटी’मार्फत् यहाँको पर्यटन विकास हुने सम्भावना रहेको स्थानीय बताउँछन् ।

३. सभापोखरी, सङ्खुवासभा

प्राकृतिक तथा धार्मिक दुवै कोणमा महत्वपूर्ण सभापोखरी सभा र पोखरी मिलेर बनेको छ । प्राचीन कालमा ८८ हजार ऋषिमुनिहरू राखेर वेदव्यासले धार्मिक सभा बसाएकाले यसको नाम सभा पोखरी हुन गएको धार्मिक विश्वास छ । समुद्र सतहबाट ४२४० मिटरको उचाइमा रहेको यो पोखरी लुम्बा सुम्बा हिमालको फेदमा रहेको छ ।
सङ्खुवासभाको गुफापोखरी हुँदै तीन दिनको पैदल यात्रामा पुग्न सकिने यो गन्तव्यको अत्यधिक प्रचार भए पनि पोखरी नजिकसम्म सहज सडक नभएकाले धेरै तिर्थयात्रुहरू तथा टे«किङ पारखीहरू यहाँ पुग्न पाउँदैनन् ।

४. माइपोखरी, इलाम

इलाम बजारबाट १५ किलोमिटर उत्तरी क्षेत्रमा अवस्थित माइपोखरी इलामको महत्वपूर्ण पिकनिक स्पट हो । समुद्र सतहबाट २१३० मिटरको उचाइमा रहेको यो पोखरी वनस्पति, चराचुरुङ्गी, जलचर र थलचर मात्रै होइन आकर्षक प्राकृतिक बनावटका कारणले पनि चर्चित छ । करिब १ सय ८८ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको यो पोखरीमा नेपाल तथा भारतका पर्यटकहरू घुम्न, पिनकिन खान र अध्ययन अवलोकन गर्न आउने स्थानीयहरू बताउँछन् ।
९ कुना रहेको यो पोखरी धार्मिक आस्थासँग पनि जोडिएको छ । २ हेक्टर सिमसार रहेको यो पोखरीका ९ वटा कुनाहरूमा नवदुर्गाको बास रहेको भनी स्थानीयले परापूर्वकालदेखि विश्वास गर्दै आएका छन् ।

५. राजारानी, धनकुटा

भेडेटारबाट २० किलोमिटरको दुरीमा रहेको राजारानी आकर्षक भूबनोट र सुन्दर तालको कारण चर्चामा छ । खासगरी पूर्वी तराईका पिकनिक पारखीहरूले राजारानीलाई गन्तव्य बनाइरहेका छन् । राजारानीमा रानी ताल र कली झरनाजस्ता आकर्षक गन्तव्यहरू भएकाले पनि यो क्षेत्रमा घुमघाम गर्नेहरू बाक्लिएका छन् । खदमराजा र खदमरानीले प्राचीन कालमा बसेर राज्य गरेकाले राजारानी नामकरण हुन गएको स्थानीयको विश्वास छ । यो क्षेत्रमा पिकनिक खाने, जैविक अध्ययन गर्ने र होमस्टे गर्नेहरूको सङ्ख्या बढ्दो भएको स्थानीय कमल राई बताउँछन् ।
यो ताल समुद्री सतहबाट करिब १५०० मिटर उचाइमा रहेको छ । यो ताल पूर्वको ठूलो र आकर्षक मानिन्छ । यस तालमा त्यहीँ भित्रबाट उम्रिएको पानीको स्रोत रहेको छ । तालको बीच बीचमा कमलको फूल पनि फुलेको देख्न सकिन्छ । यस स्थानको रानीताल र राजातालको नाम शुरुमा लिम्बू भाषाबाट मावावरक र पावावरक थियो । मावावरकको अर्थ रानीधाप र पावावरकको अर्थ राजाधाप वा पोखरी हुन्छ ।
अहिले रानीधापलाई रानीताल बनाइएको छ भने राजाधापलाई खेतको रूपमा मात्र प्रयोग गरिएको छ । यस तालको केही तल डुँडे दह र काली दह पनि हेर्न लायक नै छन् । यहाँको झरना पनि आकर्षक रहेको छ । यस तालमा आउने जो कोही पर्यटकले बोटिङ तथा फिसिङको मनोरञ्जन लिने सुविधा छ ।
यो स्थान उपत्यकाजस्तो भएकाले पर्यटकीय स्थलको रूपमा विकास हुने प्रबल सम्भावना बोकेको छ । यहाँ पुग्न पैदल यात्रा भेडेटारबाट ५ घण्टा तथा मोटरबाट १ घण्टा लाग्छ । यहाँ बस्ने र खाने सुविधाको लागि केही होटल र होमस्टेको पनि व्यवस्था छ ।

६. ह्यात्रुङ झरना, तेह्रथुम

तेह्रथुमको फेदाप गाउँपालिकास्थित सम्धु र इसिबु क्षेत्रको सीमामा रहेको यो झरना एसियाकै अग्लो झरनाको रूपमा चिनिन्छ । ३६५ मिटर अग्लो यो झरना पुग्ने सामान्य फुट ट्रयाकबाहेक अन्य पूर्वाधारहरू बन्न सकेका छैनन् । झरनामा पिकनिक र क्यानोनिङजस्ता सुविधा अझै उपलब्ध छैन । समुद्र सतहबाट १५०० मिटरको उचाइको यो झरना मध्यपहाडी राजमार्गबाट ८ किलोमिटर र पाँचथर जिल्ला सिमाना नजिकै पर्छ ।

७. साधुटार, पाँचथर

प्रदेश १ को फेवा तालको रूपमा व्याख्या गरिने पाँचथरको साधुटार पाँचथर सदरमुकाम फिदिमबाट १६ किलोमिटर टाढा पर्छ । यो कृत्रिम तालमा कञ्चनजङ्घा र कुम्भकर्ण हिमालको प्रस्ट प्रतिबिम्ब देखिने दुर्लभ अवसर मिल्छ ।
मेची राजमार्गसँगै रहेको पौवा भन्ज्याङ क्षेत्रमा रहेको यो ताल स्वदेशी र विदेशी दुवैको रोजाइमा पर्ने सम्भावना भए पनि आउनुपर्ने जति पर्यटक नआएको पर्यटनकर्मीहरू बताउँछन् । राम्रो प्रचार, सडक पूर्वाधार र स्तरीय होटलहरू बनाएको अवस्थामा सीमावर्ती सिक्किम र पश्चिम बङ्गालजस्ता भारतीय राज्यका पर्यटकहरू तान्न सकिने पर्यटनकर्मीहरूको तर्क छ ।

८. रौतामाई पोखरी, उदयपुर

उदयपुर जस्तो प्रदेश १ को सुगम जिल्लामा रहेर पनि रौतामाई पोखरीमा पर्यटकीय प्रचार छैन । पूर्वाधार अभावमा पनि ज्यादै कम मात्रै पर्यटकहरू यहाँ पुग्छन् । यो तालको विलक्षण कुरा भनेको यहाँ झरेका पातहरू चराका चुच्चाले च्यापेर फाल्छन् ।
समुद्र सतहबाट १७९९ मिटरको उचाइमा रहेको यो पोखरीमा पुग्न गाईघाट बजारबाट ४० किलोमिटको सडक दूरी पार गर्नुपर्छ । गाईघाटबाट उत्तरपश्चिम भागमा रहेको यो पोखरी क्षेत्रमा हालसम्म पर्याप्त होटल तथा होमस्टेहरू छैनन् । त्यसैले यहाँ टेन्टमा बास बस्ने गरी मात्रै रात बिताउन सकिन्छ ।

९. पोकली झरना, ओखलढुङ्गा

ओखलढुङ्गाको लिखु गाउँपालिकामा रहेको पोकली झरना १३० मिटर अग्लो रहेको छ । पैदल यात्रा गर्दा ओखलढुङ्गा बजारबाट यो झरना पुग्न १२ घन्टा लाग्छ । सप्तकोशीको सबैभन्दा सानो सहायक नदी लिखुको शिरमा रहेको पोकली झरना मन्थली र सिर्सिरे हुँदै बिपी राजमार्ग भएर पनि सहजै पुग्न सकिन्छ ।
राजधानी काठमाडौको लागि तथा प्रदेश २ का तराई क्षेत्रका सप्तरी, सिराहा र सर्लाहीका लागी पनि यो झरना उपयुक्त गन्तव्य बन्न सक्छ । तर, यो झरना पुग्ने सहज बाटो र प्रचार राम्रो नहुनाले यसले दैनिक सयौँ पर्यटकहरू गुमाइरहेको छ ।

१०. फुङफुङे झरना, ताप्लेजुङ
सुदुरपूर्वको जिल्ला ताप्लेजुङको फुङफुङे झरना ३०० मिटर अग्लो छ । चट्टानी कापबाट झरेको यो झरनाको फेदमा फुङफुङे देवीको पूजा गर्ने स्थान पनि बनाइएको छ । धार्मिक रूपमा पनि र प्राकृतिक रूपमा पनि महत्वपूर्ण यो झरना मिक्वाखोला गाउँपालिकाको वडा नम्बर ४ मा पर्छ ।
यो सुन्दर झरनामा झरेको पानी मेवा खोलामा पुग्छ । तमोर करिडोरले भारत र चीन जोड्ने सबैभन्दा छोटो सडक खोलेको अवस्थामा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटक तान्ने सम्भावना बोकेको यो झरनामा हाल भने आन्तरिक पर्यटकहरूलाई पनि पुग्न असहज छ । ताप्लेजुङ सदरमुकामबाट सामान्य पैदल हिँड्नेहरूलाइ एक दिन नै लाग्छ यो झरना पुग्न ।

११. ट्याम्के डाँडा, भोजपुर

भोजपुरको ट्याम्के डाँडाले भोजपुर र खोटाङ जिल्लाको सिमाना जोड्छ । खुला आकाश भएको दिन यहाँबाट दार्जिलिङ र काठमाडौं पनि देखिने बताइन्छ । समुद्र सतहबाट ३६२० मिटर उचाइमा रहेको यो क्षेत्र पुग्न भोजपुर सदरमुकामबाट ३ घण्टाको २ पाङ्ग्रे यात्रामा पुग्न सकिन्छ । हालसालै विकास भएको मुन्धुम टे«किङ रुटको एक अभिन्न भागको रूपमा यो डाँडा रहेको छ ।