धनकुटाः कुनै समय बाह्रै महिना घँघरु र चुथ्रो घारीले छोपिने धनकुटाको माथिल्लो भेगका नागी डाँडाहरू यतिबेला भने बाह्रै महिना तरकारी खेतीले ढाकिने गरेका छन् ।
यो क्षेत्रमा तरकारीको व्यावसायिक उत्पादन शुरु भएसँगै खाद्यान्नको जोहो गर्न अलिअलि उत्पादन भएको आलु धानसँग साट्न बेंसी झर्नुपर्ने बाध्यताको अन्त्य मात्रै भएन थप खर्च जुटाउन अरुकोमा मजदुरी गर्नुपर्ने बाध्यताको समेत अन्त्य भएको छ ।
धनकुटा नगरपालिका वडा नम्बर २ गुराँसेका ५३ वर्षीय गोविन्द सारु मगरले लामो समयसम्म आफ्नो क्षेत्रमा उत्पादन भएको आलुसँग बेंसीमा उत्पादन हुने धानसँग साटेर जीविकोपार्जन गर्नुप¥यो । यसरी साटेको धानले केही महिनाको लागि मात्र खान पुग्ने भएकाले बाँकी समय अरुकोमा दैनिक ज्यालादारीमा काम गर्नुपथ्र्यो ।
तर, करिब डेढ दशक यता भने न त खाद्यान्नको जोहो गर्ने आलु साट्न नै बेंसी झर्नुपरेको छ न त दैनिक ज्यालादारीमा मजदुरी गर्न अरुको घर नै चाहर्नुपरेको छ । व्यावसायिक तरकारी खेती शुरु गरेपछि उनको दिनचर्या फेरिएको हो । अहिले धान साट्न बेंसी झर्नु नपर्ने उल्टै तरकारी तथा आलुको बीउ खोज्दै बेंसीका बासिन्दा उच्च क्षेत्रतिर आउने गरेको मगर बताउँछन् ।
डेढ दशक यता माथिल्लो क्षेत्रका १५ हजार किसानले बेमौसमी तरकारी खेतीलाई आम्दानीको मुख्य माध्यम बनाएका छन् । यहाँ १ रोपनी बराबर वार्षिक दुई लाखसम्म आम्दानी गर्दै आएका छन् । यहाँको बारीमा १ वर्षमा ३ बाली उत्पादन हुने गरेको छ । बन्दाकोपी, मटरकोसा, फूलकोपी, आलु, मुला यस क्षेत्रमा उत्पादन हुने मुख्य तरकारी बाली हुन् । सिप्रट नामक संस्थाको सहयोगमा २०६० सालबाट यस क्षेत्रमा व्यावसायिक तरकारी खेती शुरु भएको स्थानीय इन्द्र सारु मगर बताउँछन् ।
यस क्षेत्रमा व्यावसायिक तरकारी खेती शुरु भएसँगै यस क्षेत्रका युवाको विदेशमोह समेत घटेको छ । अधिकांश युवा खेतबारीमै भेटिन्छन् । केही युवा विदेशबाट फर्किएर कृषि पेशा अँगालेका छन् । विदेशमा गरिने दुःख यहीँ गर्दा विदेशको भन्दा राम्रो आम्दानी हुने उनीहरूको बुझाइ छ ।
