इटहरीः प्रदेश १ को सबैभन्दा सुन्दर र व्यस्त हिल स्टेसन हो भेडेटार । मकालु, कञ्चनजङ्घाजस्ता हिमचुली देखिने भेडेटार तराईमा हुस्सु लाग्दा घाम ताप्न र प्रचण्ड गर्मी हुँदा शीतल बस्नका लागि चर्चित छ । पूर्वी तराई र सीमावर्ती भारतीय राज्यहरू विहार र पश्चिम बङ्गालका पर्यटकहरूले पनि गर्मी छल्ने गन्तव्य भेडेटार बनाउन थालेपछि भेडेटारको चर्चा झनै बढेर गएको छ ।
धरानबाट नागबेली बाटो हुँदै ३० मिनेटमा १७ किलोमिटर बाटो पार गरेपछि पुगिने भेडेटार समुद्र सतहबाट १४२० मिटरदेखि १७०५ मिटरको उचाइमा फैलिएको छ । तराईका बासिन्दालाई पहाडमा उब्जेका तरकारी तथा फलफूलहरू किन्नका लागि समेत भेडेटार चर्चित बन्दै छ ।
छिनछिनमा हावा चल्ने, छिनछिनमा बादल कुद्ने र हिमाल, पहाड अनि तराई हुँदै विहारसम्म देख्न सकिने सुन्दर हिल स्टेसनमात्रै होइन भेडेटार । भेडेटार त अन्य आसपासका महत्वपूर्ण पर्यटक केन्द्रहरूको ट्रान्जिट पनि हो । खान, बस्न र सेमीनार गोष्ठीको लागि सुविधासम्पन्न ४५ ओटा होटल रहेको भेडेटार आसपास पनि निकै राम्राराम्रा पर्यटकीय केन्द्रहरू छन् । यी हुन् भेडेटार आपसपासका पुग्नैपर्ने विभिन्न ९ स्थानहरूः
१. पाथीभरा मन्दिर
पर्यटकीय स्थल भेडेटार बजारदेखि पश्चिमतर्फ आधा घण्टाको पैदल दूरीमा पर्दछ पाथीभरा मन्दिर । ताप्लेजुङ जिल्लाको प्रसिद्ध पाथीभरा देवीको शाखाको रूपमा स्थापना गरिएको यस मन्दिरमा दिनहुँ सयौंको सङ्ख्यामा देशको विभिन्न भागका साथै भारतीय भक्तजनको पनि भीड लाग्छ । यस मन्दिरमा मङ्गलबार र शनिबार विशेष भीड लाग्दछ । मन्दिरमा भाकल तथा पूजापाठ गरेमा चिताएको कुरा पूरा हुने जनविश्वास रही आएको पनि छ ।
२. नाम्जे गाउँ
समुद्र सतहबाट १७७० मिटर उचाइमा रहेको यो गाउँ भेडेटार बजारबाट साढे २ किलोमिटर टाढा पर्दछ । मगर जातिको ९७ प्रतिशत बस्ती रहेको यहाँ छुट्टै भाषा, संस्कृति र परम्परा रहेको छ । मगरहरूको मौलिक संस्कृति हुर्रा नाच नाचिने यस गाउँबाट उत्तरमा मकालु, कञ्चनजङ्घा, कुम्भकर्ण, सगरमाथालगायतका हिमालहरूको दृश्यसँगै दक्षिणमा तराईका धरान, इटहरी अनि सप्तकोशीको साथै क्षितिजमा सूर्यास्तको दृश्य आफ्नै आँखाले हेर्न सकिन्छ ।
डाँडै भरि विभिन्न एफएम रेडियो, रेडियो नेपाल, विभिन्न टेलिभिजन तथा निजी टेलिकम सेवा प्रदायक एनसेल आदिको टावरको लस्कर देख्न सकिन्छ । प्रसिद्ध अमेरिकन आर्किटेक्टर त्राभिस प्राइसको टिमले १२ दिन लगाएर विश्वको १७ औं अचम्मको घर मगर जातिको पुर्खाहरूको लास गाडिएका २ सय १३ ओटा चिहानमा भएको ढुङ्गालाई सङ्कलन गरी सामूहिक चिहान बनाए । यसलाई ‘आत्माघर’ भनेर नाम दिइएको छ ।
केही वर्ष अगाडि मात्र अमेरिकन समाचार संस्था सिएनएनले यस गाउँलाई विश्वको १२ औैँ गन्तव्यमा राखेपछि त यस गाउँको महत्व अझ बढेको छ । अहिले यस गाउँमा खान र बस्नलाई होमस्टेको पनि व्यवस्था गरिएको छ । यसको व्यवस्थासँगै गाउँको संस्कृति हेर्न र अवलोकन भ्रमण गर्न दैनिक रूपमा आन्तरिक एवम् बाह्य पर्यटकको आगमन बढ्दो रहेको छ ।
३. सायोक यक (साँगुरी गढी)
आठ अपुङ्गी लिम्बू राजा अर्थात् ऐतहाङ शासनको अन्त्यपछि थिवोङहाङ अर्थात् दश लिम्बूवान विजयपछि सायोक हाङले आफ्नो यक अर्थात् गढी राखेको स्थान नै सायोक यक अर्थात् साँगुरी गढी नामकरण भएको बुढापाका भन्छन् । यो स्थान लिम्बू जातिको सामरिक महत्वको स्थान हो ।
यहाँ ढुङ्गाको १० ओटा कोठा भएका किल्लाहरू छन् । जहाँ त्यति बेलाका यक तुम्बा अर्थात् गढीका नाइकेहरू बस्दथे । ती किल्लाका अवशेषहरू अझै छँदैछन् । ती ढुङ्गाहरू त्यहाँका नभई धरानको फुस्रे छेउ तामाखाम खोलाबाट ल्याइएको बताइन्छ । यस डाँडाबाट धरान नगरी लगायत तराईका धेरै जसो स्थानहरू सजिलैसँग देख्न सकिन्छ ।
४. सिङसिवा (नमस्ते) झरना
भेडेटार बजारबाट ८ किमी उत्तर पूर्वमा धरान– धनकुटा मार्गमै पर्ने यो झरना सिङसिवा खोलाको शिर हो । जसलाई नमस्ते झरना नाम दिइएको छ । यो झरना करिब ८० मिटर माथिबाट खस्दछ । भेडेटार बजारबाट १५ मिनेटमा पुग्न सकिने यो झरना भरतीय पर्यटकहरूमाझ विशेष लोकप्रिय छ । तर, केही समय अगाडिको एक दुर्घटनाले यो क्षेत्रमा पुनःनिर्माणको कामले आगन्तुकलाई निषेध गरिएको छ ।
५. भेडेटार भ्यु टावर (सैलुङ डाँडा)
भेडेटार बजारको पश्चिमतर्फकोे थुम्कोलाई सैलुङ डाँडा अर्थात् चाल्र्स प्वाइन्ट भनिन्छ । वि.स.२०३८ मा युरोपेली मुलुक बेलायतका युवराज चाल्र्सले सो थुम्को चढेको र बस्ने ठाउँ प्यारापिट समेत निर्माण गरिदिएका थिए । सो भ्यु टावरबाट धरान बजार, इटहरी, विराटनगर, कोशी ब्यारेज तथा कुम्भकर्ण, मकालु, कञ्चनजङ्घा र सगरमाथा हिमाल साथैै सूर्यास्त पनि देख्न सकिन्छ । दृश्यावलोकनको लागि यो टावर अति उपयुक्त स्थान मानिन्छ । जहाँबाट बाइनाकुलर वा दुरबिन राखेमा पूर्वाञ्चलका १६ ओटै जिल्ला देख्न सकिन्छ । २०७२ सालको भूकम्पपछि यसको पुनः निर्माण सकिएपछि ०७६ असोजदेखि टावर पुनः सञ्चालनमा आएको छ ।
६. ध्वजेडाँडा
यो ध्वजेडाँडा साँगुरीगढी गाउँपालिकाको वडा नं. ६ मा अवस्थित छ । यस डाँडाको उचाइ ७ हजार फिट छ जहाँबाट सूर्याेदयको अवलोकन गर्न सकिन्छ । डाँडाबजारको दृश्यका साथै तमोर नदीको नागबेली आकार र एशियाको ठूलो वरको रुखप नि यसै स्थानबाट देख्न सकिन्छ । यहाँबाट तराईका फाँटहरूको दृश्य पनि अवलोकन गर्न सकिन्छ । इलामको अन्तुडाँडापछि राम्रो किसिमले सूर्याेदयको अवलोकन गर्न यो ठाउँ ज्यादै उपयुक्त मानिन्छ ।
यहाँबाट कुम्भकर्ण, मकालु, कञ्चनजङ्घा र सगरमाथा हिमालका साथै पूर्वका १६ ओटा जिल्लाहरू देख्न सकिन्छ । यहाँ पुग्न डाँडाबजारको बजार क्षेत्रबाट सिँढी उक्लँदै १ घण्टामा पुग्न सकिन्छ । यहाँ आउने पर्यटकहरूको सुविधाको लागि केही होटल तथा होमस्टे सञ्चालित छन् । यहाँ पुग्न गाडीको सुविधा छ । साथै भेडेटारबाट ३ घण्टाको पैदल यात्रामा पुग्न सकिन्छ ।
७. ओख्रे भ्यु टावर
ओख्रे भ्यु टावर धनकुटा जिल्लाको साँगुरीगढी गाउँपालिकाको वडा नं. ५ मा अवस्थित छ । भेडेटारबाट राजारानी सडक हुँदै पूर्वतिर ६ कि. मि. दूरी पार गरी यहाँ पुग्न सकिन्छ । हिमाल, पहाड र तराई एकनास रूपमा देख्न सकिने यो टावर क्षेत्रमा तुफान कुद्ने हावाले सबैमा रोमाञ्चकता ल्याउँछ ।
८. राजारानी ताल
यो ताल समुद्र सतहबाट करिब १ हजार ५ सय मिटर उचाइमा रहेको छ । पूर्वाञ्चलको सबैभन्दा ठूलो र आकर्षक यो तालको स्रोत भित्रबाट उम्रिएको पानीको स्रोत हो । तालको बीचबीचमा कमलको फूल पनि फुलेको देख्न सकिन्छ । यस स्थानको रानीताल र राजातालको नाम शुरुमा लिम्बू भाषाबाट मावावरक र पावावरक थियो । मावावरकको अर्थ रानीधाप र पावावरकको अर्थ राजाधाप वा पोखरी हुन्छ ।
अहिले रानीधापलाई रानीताल बनाइएको छ भने राजाधापलाई खेतको रूपमा मात्र प्रयोग गरिएको छ । यस तालको केही तल डँडे दह र काली दह पनि हेर्न लायक छन् । झरना पनि आकर्षक रहेको छ । यस तालमा आउने जो कोही पर्यटकले बोटिङ तथा फिसिङको मनोरञ्जन लिने सुविधा छ । यो स्थान उपत्यका परेकाले पर्यटकीय स्थलको रूपमा विकास हुने प्रबल सम्भावना बोकेको छ ।
यहाँ पुग्न पैदल यात्रा गर्दा भेडेटारबाट ५ घण्टा तथा मोटरबाट १ घण्टामा पुग्न सकिन्छ । यहाँ बस्ने खाने सुविधाको लागि केही होटल र होमस्टेको व्यवस्था छ ।
९. विश्रान्ति मन्दिर
विश्रान्ति मन्दिर एक धार्मिक स्थल तथा वृद्धाश्रम हो । यस स्थानमा ५० भन्दा बढी वृद्धवृद्धा बसिरहेका छन् । उनीहरूको स्वास्थ्य उपचार तथा स्याहार सुसारको लागि विशेष व्यवस्था गरिएको छ । यो स्थानमा रहेको तमोर नदीको किनार र तमोर पुलको दृश्यले आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकहरूलाई एकैछिन भए पनि नभुलाई छाड्दैन । तमोर नदी किनारमा दाहसंस्कारको कार्य पनि हुने गर्दछ ।
यहाँबाट तमोर नदीको नागबेली आकारको दृश्य अवलोकन गर्न सकिन्छ यो नदी ओलाङचुङगोलादेखि बगेर आएको छ । यहाँ पुग्न मोटरबाटोको सुविधा छ । धरान– धनकुटा राजमार्गमै यो क्षेत्र रहेको छ । हाल तमोर पुल नजिकबाट सुनसरीको चतरासम्म ¥याफ्टिङ पनि शुरु गरिएको छ ।
टुर न्यूज मासिकबाट
_1720278409.jpg)
