बाहुनडाँगीःझापाकोे मेचीनगर— १ साबिक बाहुनडाँगी—९ मा रहेको हिलेधाप सिमसार क्षेत्र अहिले पर्यटकीय क्षेत्रका रूपमा विकास हँुदै गएको छ । मेचीनगर—६ काँकरभिट्टाबाट १५ किलोमिटर उत्तरमा पर्ने सो पर्यटकीय एवम् सिमसारक्षेत्र पुग्नका लागि साना तथा ठूला सबै खाले सवारी साधन सहज रूपमै प्रयोग गर्न सकिन्छ । त्यही भएर पनि धेरै मानिस त्यहाँ पुग्ने गर्दछन् ।
काँकरभिट्टाबाट शुरु भएको यात्रा कालोपत्रे सडक हुँदै अघि बढ्छ । मेचीनगरको ४ र १ नम्बर वडाको सीमासम्म कालोपत्रे छ । त्यसपछि थोरै ग्राभेल सडक छिचोल्नुपर्ने भए पनि बाटो सहज छ । करीब ५ बिघा क्षेत्रफलमा फैलिएको त्यस क्षेत्रमा रहेका ३ ओटा माछा पोखरीले धेरैको मन तान्ने गरेको छ । त्यही पोखरीका कारण आन्तरिक एवम् बाह्य पर्यटकका लागि हिलेधाप सिमसार क्षेत्र आकर्षक गन्तव्य बनेको हो ।
जङ्गली हात्तीको आतङ्कबाट पीडित बाहुनडाँगीवासीले अहिले थोेरै भए पनि राहतको अनुभूति गरेका छन् । बाहुनडाँगी भन्नेबित्तिकै जङ्गली हात्ती लाग्ने ठाउँ भनी चिनिने गरेको यो ठाउँले अहिले आफूलाई धार्मिक एवम् पर्यटकीय स्थलका नामले आफ्नो परिचय बनाउँदैं र चिनाउँदैै गएको छ । किसानले लगाएको धान, मकै, गहुँ, कोदो तथा चिया खेतीसमेत हात्तीले खाएर र कुल्चिएर नष्ट गरेपछि हिलेधाप सिमसार क्षेत्र रहेकोे सो जग्गा लामो समयदेखि बाँझै थियो ।
स्थानीय हेमलाल भारती र रुद्र भारतीको नाममा रहेको सो जग्गा २५ वर्षका लागि स्थानीय मञ्जिल देवानले लिजमा लिएर पोखरी खनेर माछा पालनमात्र गरेनन् राम्रो पर्यटकीय क्षेत्रका रूपमा समेत अघि बढाए । जुन ठाउँ अहिले बल्छी खेल्न रुची राख्ने पर्यटकको रोजाइमा परेको छ । २५ देखि ३५ लाखसम्म खर्च गरेर देवानले सो ठाउँमा तीन ओटा पोखरी खनेका छन् । एउटा पोखरी १ बिघा जमिनमा छ भने अरु ८ कठ्ठा तथा ३ कठ्ठा क्षेत्रफलमा फैलिएका छन् ।
पोखरीमा ग्रास कार्प, कमन कार्प, सिल्भर कार्प, रहु, नैैनी र कत्ले जातका माछा हालिएको छ । माछाका भुरा हालेको ६ महिनामा १ केजी तौलको हुने गरेको सञ्चालक देवानको भनाइ छ । त्यहाँ जाने अधिकांश मानिस बल्छीको आनन्द लिन पुग्ने गरेका छन् । पोखरीमा बल्छी थाप्ने र जुन माछा पर्छ त्यही माछा उपभोग गर्न पाउने व्यवस्था गरिएको छ ।
बल्छी थापेर खेल्दा मानिसले समेत आनन्द अनुभूति गर्ने गर्दछन् । सोही ठाउँमा सुविधासम्पन्न भान्साघर निर्माणको योजनामा रहेका देवानले अहिले अस्थायी रूपमा भन्साकोठाको व्यवस्था गरेका छन्् । माछा किनेर घरमा लिएर जाने भए प्र्रतिकेजी ३ सय ५० तथा त्यहीँ पकाएर खाने भए प्रतिकेजी ५ सय रुपैयाँकोे दर पर्न जान्छ ।
अहिलेसम्म त्यहाँ उत्पादन भएका माछा त्यहीँ नै खपत हुने गरेको उनको भनाइ छ । धेरैले बल्छी खेल्दै माछा पार्दै त्यहीँ पकाएर खाने गरेकोे देवान बताउँछन् । तत्कालै ‘फिस थेरापी’को व्यवस्था गर्न लागिएको उनले बताए । मानिस पोखरीमा सुत्ने र माछाले शरीरका विभिन्न भागमा टोकेझैँ गरी मानिसलाई थेरापी गर्ने व्यवस्था गरिने भएको छ । जसले गर्दा मानिसले समेत आनन्द लिन सक्ने देवानको भनाइ छ । जुन माछालाई ‘डाक्टर फिस’ भन्ने गरिएको देवानको भनाइ छ । शहरको धुलो धुवाँलगायतका प्रदूषण तथा तनावबाट मुक्त हुन पनि धेरै मानिस आउने गरेको उनको भनाइ छ ।
यहाँबाट धेरै राम्रा ‘साइड सिन’ पनि हेर्न पाइन्छ । नजिकै रहेको झापाकोे सीमावर्ती इलाम जिल्लाको रोङ गाउँपालिकाको सलकपुर तथा पश्चिम बङ्गालको दार्जिलिङ, मिरिक, सौरेनी, खर्साङलगायतका शहर नजिकै पर्दछन् । वरीपरीको चिया बगानले उस्तै मोहनी लगाउँछ त्यहाँ पुग्ने जो कोहीलाई पनि ।
पोखरीभित्र खेल्दै गरेका विभिन्न प्रजातिका हाँसको दृश्यले समेत अन्तरिक एवम् बाह्य पर्यटकलाई भरपुर आनन्द प्रदान गर्दछ । यो मनमोहक दृश्यमा फोटो खिच्न समेत मानिसको भीड निकै लागेको देखिन्छ । अहिले विभिन्न प्रजातिका हाँस, कुखुरालगायतका पंक्षी सो क्षेत्रमा राखिएको छ । निकट भविष्यमा टर्की, बट्टाईलगायतका पंक्षी राख्ने तयारी भइरहेको सञ्चालक देवानको भनाइ छ ।
होमस्टे सञ्चालनको तयारीमा रहेकोे यो क्षेत्रले राम्रो पर्यकटीय क्षेत्रका रूपमा आफ्नो पहिचान बनाउने मेची उद्योग वाणिज्य सङ्घका पूर्व अध्यक्ष एवम् युवा उद्यमी विजय डालमियाको भनाइ छ ।
उनले भने, ‘अहिले पनि धेरै मानिस यो ठाउँका बारेमा बेखबर छन् । यसको प्रचारप्रसारमा स्थानीय सरकार र वडा सरकारले ध्यान दिन जरुरी छ । ठाउँठाउँमा यसको पहिचान झल्किने ठूला साइनबोर्ड राख्नुपर्छ । नेपाल भ्रमण वर्ष २०२० लाई सफल बनाउने होे भने स्थानीय क्षेत्रका यस्ता स्थलको पहिचान गरी यसको विकास र प्रबद्र्घनमा सरकार लाग्नुपर्छ ।’
अहिले दैनिक १० देखि १५ जना मानिस त्यहाँ पुग्ने गरेको सञ्चालक देवानको भनाइ छ । झापासहित इलाम तथा भारतका विभिन्न ठाउँबाट यहाँ बल्छी खेल्न आउने गरेको देवानले बताए ।
लामो समयसम्म जङ्गली हात्तीको चपेटामा परेको यो ठाउँमा अहिले हात्ती आउने क्रम समेत घट्दो अवस्थामा छ । हात्तीले क्षति नपु¥याउने बालीको विकल्पका रूपमा यो व्यवसाय सञ्चालन गरेको देवान बताउँछन् । यसलाई कृषि व्यवसायमा विकास गरी राँगा, भैंसी, बङ्गुरको फर्म सञ्चालन गर्ने योजना रहेको उनको भनाइ छ । यसका लागि आवश्यक पूर्वाधार तयार गर्दै गरेको सञ्चालकको भनाइ छ । यहाँ उत्पादन भएका सम्पूर्ण खाद्यवस्तु विषादीरहित र अर्गानिक हुने भएकाले पनि मानिसको आकर्षण बढ्ने युवा उद्यमी डालमियाको भनाइ छ ।
खान र घुम्न आउनेका लागि मात्र होइन यो ठाउँ प्रेमीप्रेमिकाको समेत रोजाइमा पर्ने गरेको छ । मोटरसाइकलमा बिहानै आउने र दिनभरि बसेर मायाप्रीतिका कुरा गरेर उनीहरू फर्किने गरेका छन् । एकान्त ठाउँ रहेको र विभिन्न प्रदूषणबाट मुक्त यो ठाउँमा नेपालीमात्र होइन भारतीय युवायुवतीहरू समेत आउने गरेका छन् । चियाका बुटामुनि बसेर एकआपसमा भलाकुसारी गरेको दृश्य पनि निकै रमाइलो देखिन्छ । उनीहरूले खानेकुरा लिएरै आउने गरेका भए पनि धेरैले त्यहीँको माछा खाने गरेका छन् ।
..............................