-रमेश धिताल, इटहरी
उहिले
राजातन्त्रलाई पटाङ्गिनीमा ढालेर
राणातन्त्रको घोडचढी दगुरेकै हो ।
राणातन्त्रबाट नमज्जाले पिल्सिर
डाहा मेट्न प्रजातन्त्रमा होमिएकै हो ।
प्रजातन्त्रको दोषबाट मुक्त हुन
पञ्चायततन्त्रमा फरक्क फर्किएकै हो ।
पञ्चायततन्त्रमा धमिरा लागेपछि
ढुलमुले छाडातन्त्रमा छिल्लिएकै हो ।
विकृतियुक्त म कुन गतिलोको छु र ?
त्यही सोचेर आँखै नहेरी झ्वाम्म
लोकतन्त्रमा पौडिएकै हो ।
तन्त्रको भोक अझै जाग्दै गर्दा
सुनमा दुर्गन्ध
लसुनमा सिद्रागन्ध
अर्को गणतन्त्रमा हेल्लिएकै हो ।
यही गणतन्त्रका हाँगाबिँगा
कहिले लुटतन्त्र
कहिले झुटतन्त्र
कहिले मुकुटतन्त्र
कहिले बुटतन्त्र
कहिले सडकतन्त्र
कहिले तडकभडकतन्त्र
यिनीहरुका बहस गर्दै
अहिले
स्वतन्त्र भएर तैरिएको छु ।
आखिर
जुन जोगी आए पनि कानै चिरेको
जुन तन्त्र आए पनि छुरै भिरेको
निमुखाकै पेटमा धस्नुपर्ने
दुःखीकै आत्मालाई रोप्नुपर्ने
पीडितकै पिडामा नुनचुक छर्नुपर्ने
शासकको उद्दार
निमुखाको संहार हुनुपर्ने
ए नियति बोल न !
बाँकी कुन तन्त्र छ ?
अझै मैले भोग्नुपर्ने ?
