प्रकाशपुरः कोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्षको काख वराहक्षेत्र–९ प्रकाशपुरमा रहेको होमस्टेमा विदेशी पर्यटक बस्न रुचाउने गरेका छन् । स्थानीयसँग कृषि कर्ममा रमाउन पाउने भएकाले कोशी टप्पु घुम्न आउने पर्यटकको बस्ने पहिलो रोजाइ सप्तकोशी सामुदायिक होमस्टे बनेको छ ।

आरक्ष आसपासको स्थानमा भएका महङ्गा होटलको विकल्प खोज्नेलाई स्थानीय होमस्टे अहिले स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटकको विकल्प बनेको हो । कोशी टप्पु आसपासका क्षेत्रको अध्ययन भ्रमणका लागि अमेरिकाबाट आएका १५ जना पर्यटकको टोली पनि सप्तकोशी सामुदायिक होमस्टेमा बसेको छ ।

स्थानीय आर्थिक सामाजिक पक्षका बारेमा बुझ्न पनि पर्यटकहरू होम्स्टेमा नै बस्ने गरेका छन् । सामाजिक पक्ष मात्र होइन होमस्टेमा लाग्ने शुल्क होटलको भन्दा कम भएपछि पर्यटक यसमा आकर्षित भएका हुन् ।

‘भर्खरै मात्र पनि अमेरिकाका १५ जना पर्यटक १५ दिन बसेर गए’, सप्तकोशी सामुदायिक होमस्टेका सदस्य चक्र तिम्सिनाले भने, ‘ हामीले जस्तै खाने, खेतमा काम गर्न पनि पाइने, गाउँघरका धार्मिक कार्यमा भाग लिन पाउने भएकाले पनि होमस्टेमा बस्न आउँछन् ।’

धनी विदेशी पर्यटकहरू मात्र कोशी टप्पुमा घुम्न सक्ने मानसिकतालाई होमस्टेले परिवर्तन गर्दै लगेको छ । धनी पर्यटकलाई मात्र सेवा दिने उद्देश्यले होटल सञ्चालन भएका हुनाले कम भएको पर्यटकको सङ्ख्यालाई होमस्टेले सघाउ पार्ने तिम्सिनाले बताए ।

suzuki dharan

होमस्टेले गर्दा अहिले ग्रामीण क्षेत्रका मासिनको आम्दानीको स्रोतलाई पनि फराकिलो बनाउँदै लगेको स्थानीय सचिन गुरुङले बताए । ‘१५ जना पर्यटकहरु १५ दिन सम्म बस्दा जम्मा ६ वटा घरले २५ हजार कमायो’ गुरुङले भने, ‘आफूले खाएकै खुवाएको हो । आफू जस्तो ठाउँमा सुत्ने हो, त्यस्तैमा सुताएको हो । सामान्य व्यवस्थापन गर्दा पनि राम्रै फाइदा हुने रहेछ ।’

कोशी टप्पु घुम्न आउने स्वदेशी पर्यटक बस्ने स्थान नभएपछि होमस्टे सञ्चालनमा आएको हो । कम आय भएका आसपासका शहरका पर्यटक बस्ने कम खर्चिलो होटल नभएकाले होमस्टेमा आन्तरिक पर्यटक बस्दै आएकामा अहिले बाह्य पर्यटकहरू पनि यसमा आकर्षित भएका हुन् ।

नकाबन्दीले थला पारेको पर्यटन फर्ममा आउँदै
नाकाबन्दी पछि पर्यटन व्यवसाय ध्वस्त जस्तै भए पनि कोशी टप्पुमा भने पर्यटकको सङ्ख्या भने बढ्दै गएको देखिन्छ । आरक्षका प्रमुख संरक्षण अधिकृत रामदेव चौधरीका अनुसार आर्थिक वर्ष २०६८÷६९ को तुलनामा पछिल्लो आर्थिक वर्ष २०७४÷७५ मा ४ गुणाले स्वदेशी पर्यटकको सङ्ख्यामा वृद्धि भएको हो ।

चौधरीका अनुसार आर्थिक वर्ष ०६८÷६९ मा ५ हजार पर्यटक भित्रिएकोमा ०७४÷७५ मा भने २१ हजार स्वदेशी पर्यटकले आरक्षको अवलोकन गरेका थिए ।

चौधरीले भने, ‘आरक्षको प्रचारप्रसार र निजी क्षेत्रका लगानीकर्ताहरूलाई पनि आरक्षको महत्व बुझाएर लगानी प्रोत्साहन हुन सकेमा मात्र स्थानीय र आरक्ष दुवैलाई फाइदा हुन सक्छ ।’