घाउ

विहानैदेखि हराएको हो घाम । दिनभरमा दुइ–तिन चोटि मात्रै हो पार्टटाइम लेक्चरल जसरी झुल्किएको । चिसो सिरेटोले उडाइलगेको होला सायद । कि त तुँवालोले निलेको हुनुपर्छ खर्लप्पै । हिजो–अस्तिदेखि नै जाडो बढेको आभाष भइरहेको हो । तर आज भने थर्मोमिटरको पारो स्वाट्टै घटेको हुनुपर्छ । पातलो विण्ड–स्वेटरले नथामेर नौ–दश महिनादेखि दराजमा थन्किरहेको बाक्लो ज्याकेटमा पर्फ्यूम (अत्तर) छर्केर चिउँडोलाई छुनेगरी चेन कसेको थिएँ एकाविहानै ।

पाँच बज्नै नपाई अँध्यारोले उपस्थिति जनाइसकेको थियो । दिनहरु कति छोटा भएका ! हिउँदले आफ्नो वैँश देखाउन थालेकै हो पक्कै । दिउँसै योजना बनिसकेकोले ठ्याक्कै सवा पाँचमा उसको घरभन्दा अलि वरको चौकमा पुग्नुपथर्थ्यो म । पञ्जा लाउन उति मन नलाग्ने हुँदा हातले क्लच, ब्रेक र एक्सिलेटरको राम्ररी पत्तो पाउन नसकिरहँदा नै चौक पुगेँ । केही छिटो भएछु । उसलाई कल गरेँ । पाँच मिनेटमा आइपुग्ने भनी । हत्केला–हत्केलाको घर्षण गराउँदै पर्खिरहेँ । चौकभन्दा अलि परको पार्टी प्यालेसमा बिहे भइरहेको देखेर त्यतैको माहोलमा आँखालाई व्यस्त राखेँ । अनायास सोचेँ– यस्तो ठण्डीमा बिहे हुनाले सायद कतिको सम्बन्ध जिन्दगीभर चिसै रहेको होला । यति छोटा दिनमा बिहे भएकैले सायद कति सम्बन्धहरु ज्यादै छोटो समय मात्र बाँच्न सकेका होलान् । ज–जसले जाडोलाई थेग्न सक्छन्, अँध्यारोलाई चिर्न सक्छन् उनीहरुको सम्बन्ध मात्रै सुमधुर अनि दिर्घकालिन हुने । बिहे(मुहुर्त) र मौसमको सम्बन्ध यस्तै हो सायद । यसै हो भने बरु, सबैले साउन–भदौको न्यानो र लामो दिनमा बिहे गर्नु नि !

“के ट्वाल्ल हेरिरा’को नि ? तिम्रै गर्लफ्रेण्डको बिहे हो कि के हो ?” मेरो नजर भत्काउँदै आइपुगी ऊ ।

“तिमी त्यो जग्गेबाट उठेर पो आउने हौ कि भनेर हेरिरा’थेँ नि ।” म पनि जिस्किएँ ।

निधार खुम्चाउँदै मेरो काँधमा समाएर सिटमा बस्दै भनी–

“त्यो दिन नि आउला । लु हिँड अब ।”

मुस्काउँदै अघि बढ्यौँ ।

करिब पन्ध्र मिनेटमा कम्प्लेक्स पुगियो । कम्प्लेक्स शान्त थियो । पार्टीहरु हुँदा मात्रै भीडभाड हुने, नत्र त मान्छे त्यति जाँदैनन् थिए । सायद अलि महङ्गो भएर हो या टाढा भएर । कम्प्लेक्स शान्त र मनोरम थियो । मलाई भन्दा नि ज्यादा उसैलाई मन पथ्र्यो यो ठाउँ । पछाडी पट्टिको पश्चिम छेउको रुखको फेदमुनिको टेवलमा बसेर कफी मगायौँ ।

पार्टी रहेछ त्यहाँ, तर अलि लेट नाइट । सायद मारवाडी कै हुनुपर्छ । सबै स्टाफहरु व्यस्त देखिन्थे । कफीको अर्डर लिँदा नै जानकारी गराएकी थिई मुसुक्क मुस्काइरहने मिजासिली वेट्रेसले कि अलि ढिलो हुनेछ । हामीलाई त्यस्तो खास हतार के नै पो थियो र !

मैले चुरोट चैँ मगाइहालेँ । म उसकै अगाडी निसंकोच चुरोट तान्थेँ । पहिला त अप्ठेरो लागेकै हो । तर उसैले सहजताको वातावरण उत्पन्न गराएकी थिई । भन्न त भन्थी– सकभर नखाँदै राम्रो । खाए नि लिमिटमा खानु । उसको कुरा शिरोधार्य गर्छु पनि भनेको हुँ मैले । तर दिनमा दुइ–चार खिल्ली त भइहाल्थ्यो ।

उसको बुवा नि धेरै चुरोट खानुहुन्थ्यो रे । जसकारण क्यान्सरबाट ग्रसित भई निकै पहिले नै बित्नुभएको रहेछ । त्यै भएर सायद ऊ चुरोटलाई मन पराउन्नथी ।

“बरु कहिले काहीँ रक्सी खानु, चुरोट त नखाएकै बेस ।” सुनाइरहन्थी मलाई ।

आफूलाई भने चुरोट नै मनपर्ने । रक्सीको लत दुश्मन ठान्थेँ । तर खाँदै नखानु भन्ने चैँ हैन, म पनि ओकेजनल्ली हल्का खान्थेँ । लत चैँ लाग्नु हुन्न भन्ने हो । कारण उसको जस्तै हो– मेरो बुवाको रक्सी खाने लत, र पछि रक्सीले नै बुवालाई खाएको घटना ।

उसकै अगाडी उसलाई मन नपर्ने काम किन गर्नुपर्ने हो कुन्नि मलाई ? मन जितेर गरेको हुँ, या मन चोर्नलाई ? आफैँ अनुत्तरित थिएँ । चुरोट सल्काइरहँदा निधार खुम्च्याउँदै टिप्पणी गरिहाली–

“आजकल तिम्रो लिमिट बढ्या छ है । कन्ट्रोल गर ।” मैले ङिच्च हाँसिदिएँ ।

के स्वार्थले हो, ऊ कन्ट्रोल गर्न भनीरहन्थी । जुनकुरा, साँच्चै भन्ने हो भने मलाई सुनिरहन मन पर्थ्यो । तर उसको शब्दलाई व्यवहारमा उतार्न कहिल्यै मन परेन ।

अलि गम्भीर मुद्रामा थपी उसले– “बल्ल तल्लको जिन्दगी खेर फाल्नु हुन्न ।”

यस्ता कुराहरु अरुबाट पनि बेला–बेला आइरहेकै हुन् । सजिलै जिस्केर पचाइदिन्थेँ ।

–“धेरै बाँचेर के नै पो गर्नु छ र ?”

“अँ हो खुब, तिमीलाई धेर भ'को जिन्दगी ।” रिसाए झैँ गरेर फत्फताई ।

–“हो त । तिमीलाई सापटी चाहिन्छ भने भन । तिमीलाई त अनुदान नै दिउँला ।”

मुस्काउँछे कि भनेको त झन् अनुहारभरी तुँवालो पो फिजाई । उसको रङ्ग बदलिएको देखेर कौतुहल भएँ ।

“के भो ? केही गलत बोलेँ र मैले ?” सोधेँ ।

“केही हैन ।” मलिन स्वरमा जवाफ फर्काई ।

चित्त बुझेन । उसले कुरा लुकाइरहेको अनुभुति भइरहेथ्यो ।

फेरि कोशिस गर्न थालेँ–

“नढाँटी भन त, के हो कुरा ।”

–“केही हैन भनेँ त ।”

“ल पत्याएँ । भयो, नभन । तिमीले पराइ ठानेपछि...”

–“इमोशनल ब्ल्याकमेल ?”

“म को नै हुँ र तिमीलाई ब्ल्याकमेल होस् कि व्हाइटमेल गर्ने, जसले तिमीलाई असर गरोस् ।”

–“नरिसाऊ न डियर । कुनै दिन भनौँला नि ।”

“भो पर्दैन । नभन । पुग्यो ।”

–“प्रमिस, भन्छु के दिन आएपछि ।”

“चाहिएन । पर्खनु छैन त्यो दिन ।”

किन हो कुन्नि, एकछिन झोक्र्याई र भनी– “ओके, भन्छु ।”

कुरा खोतल्न फर्मुलाले काम गरेकोले मनमनै खुसि हुदैँ चुपचाप सुन्न तयार रहेँ ।

एकछिनको मौनता तोड्दै भावुक भएर भनी– “मेरो आयू धेरै छैन ।”

विल्कुलै अस्वभाविक, अपत्यारिलो कुरा । जिस्किरहेकी हो भन्ठानेँ । तर उसको आँखाले ढाँटेको छाँटकाँट रत्तिभर देखाएन ।

-  “बाहुनहरुले चैँ ज्योतिषलाई मान्नै पर्ने हुन्छ ?”

ऊ गम्भीर नै थिई– “त्यस्तो हैन । म छ महिनादेखि ट्रिटमेन्टमा छु ।”

अब भने दिमाग फनफनी घुमेर मुटुमा ठोक्किन थाल्यो । सोधेँ हत्त न पत्त– “हँ, के को ट्रिटमेन्ट ? के भा’ हो र ?”

–“माओवादी र नेपाली सेनाको भिडन्त हुँदा तल्लो पेटमा गोली लागेको थियो । त्यति बेला नै उपचार भएको हो । तर गोली निकालिए पनि त्यसको इन्फेक्सन भित्रै बसेछ । छ महिना अघि मात्र थाहा भो । अपरेसन सफल नै भयो । केमो नि सकिसक्यो । औषधि लिइरहेको छु । अहिले ठिक छ ।”

उसले त्यसो भनिरहँदा कान बाहेक अरु कुनै पनि अङ्गले काम गरिरहेको थिएन । लामो सास तानेँ र उसको मुहार चिहाएँ । उसले मलाई नै हेरिरहेकी थिई । अरुबेला सामान्य लाग्थ्यो, त्यसबेला आँखा जुधाइरहन सकिन । ऊ भने सहज हुन खोजिरहेकी थिई । जति नै सामान्य देखिन खोजे नि मुस्कानले जित्न नसकेको व्यथा उसको अनुहारमा छचल्किरहेको प्रष्ट देख्न सक्थेँ म । आफैसँग रिसाएँ, किन बल्झाइदिनु परेको होला घाउ ।

लाग्यो– यति भनिसकेपछि त पीडा किन लुकाइराखेकी होली ? भएभरको पीडालाई एकछिन भए पनि मेरो छातीमा टाँसिएर बगाउनु नि । तर म त्यति नजिकको नहुँदो हुँ उसको लागि ।

खपिनसक्नु उकुसमुकुस भइरहेथ्यो मलाई । औडाहा दौडीरहेथ्यो नशा–नशामा । केही प्रतिक्रिया थिएन मसँग । भन्न त के, केही सोच्न पनि सकिरहेको थिइनँ । भावशून्य भइसकेको थिएँ । जबर्जस्ती कालो मुस्कान देखाउन कुचेष्टा गरिरहेको थिएँ । मलाई भावुक भन्ने गर्छन् साथीभाईहरु । हुन त सबै मान्छे भावुक नै हुन्छन् नि, भावना विनाको मन नि हुन्छ र कहीँ ? आठ वर्षअघि उसको पेटमा लागेको गोली आज मेरै मुटुमा लागेजस्तो हुन थाल्यो । दिमागमा त्यो गोली चलाउनेको अपरिचित अनुहार उफ्रिन थाल्यो । यदि त्यसलाई चिन्दो हुँ त ट्रिगर दबाउने त्यसको औँला टुक्रा–टुक्रा पारेर किमा बनाइदिन्थेँ सायद । मनमा भने दुखाइहरु छिमल्लिँदै आँखाबाट चुहिन खोजीरहेथे । जति मन दुखिरहेथ्यो त्यो भन्दा ज्यादा त्यसलाई लुकाउन कष्ट भइरहेथ्यो ।

कफी आइपुग्यो । फेरि चुरोट मगाएँ । निधार खुम्चाउँदै हेरी उसले । म चुपचाप कफीको चुस्कि निल्न थालेँ । अरुबेला कति मिठो लाग्ने कम्प्लेक्सको कफी आज बेस्वादको लाग्यो । बरु चुरोटको धुँवा नै कहाँ हो कहाँ मिठो । परिकार र जिब्रो मात्र ठिक भएर नहुने, मन पनि जाति हुनुपर्ने खाएको चिज मिठो लाग्नलाई । विना स्वाद कफी निलिरहँदा उसैलाई चिहाउँदै हेरिरहेँ । केहिबेर अघिसम्म लागीरहेथ्यो– विस्तारै उसलाई नजिक तानूँ । केशका रेसाहरु खेलाउँदै हात कम्मरसम्म झरोस् । अझ नजिक तानेर उसको अग्लो नाकसँग मेरो थेप्चो नाक जोडूँ । अनि दुवै हातले उसका दुवै पट्टिका कानको मुन्तिर समाई मायाले छपक्कै भिज्नेगरी चुम्बन गरुँ । तर अहिले, उसलाई आफ्नो अँगालोमा लुकाएर बसिरहुँ लाग्यो । अहँ, त्यसो गर्न हिम्मत थिएन मसँग । के आधारले, कुन अधिकारले त्यसो गर्नु ? मनमनै खिपेको सम्बन्धले त्यो अधिकार दिन सक्थेन मलाई । जसरी सम्बन्ध मनभित्र थियो, उसैगरी चाहानाहरु मनभित्रै अडिए ।

उसको अगाडी धेरैबेर बसिरहन असहज भइरहेथ्यो मलाई । विल्कुलै एकान्त चाहिरहेथेँ म । ऊ त बस्न चाहिरहेकी थिई । मैले नै कर गरेँ । अरुबेला उसँग बसिरहँदा, गफिइरहँदा आनन्दले बेग्लै उचाई चुम्थ्यो । उसको सामिप्यता चाहिरहन्थ्यो मनले । तर आज सामान्य भएर गफ गर्न सकिरहेको थिइनँ । त्यै भएर हो हतार गरेको मैले ।

जिब्रोलाई दिमाग र मनले जितेको थियो । चुपचाप आफ्नै सुरमा बाइक चलाइरहेँ । उसले नि बोलाउने प्रयास गरिन । उसले ‘बाइ’ भन्दा समेत मुखबाट आवाज निस्केन । ङिच्च हाँसिदिए जसो गरेर फर्किएँ । बल्ल एक्लो भएर होला, आँखाको डिलबाट आँशुका दानाहरु विस्तारै हाम फाल्न थाले । सिधा कोठा जान मन लागेन । रंगशाला हान्निएँ । अगाडी पट्टिको मेरो चुरोट खाने अड्डा (पसल) पुगेर एक मिनी पाकेट सुर्य चुरोट र लाइटर बोकेर रंगशाला छिरेँ । पश्चिम पट्टिको प्याराफिटको दक्षिण कुनामा बसेर चुरोट तान्न थालेँ एकसुरमा । आकाशमा ताराहरु जूनको वरीपरी नाचिरहेथे । शीत खस्न थालिसकेको थियो । चिसो झनै बढ्दो थियो । तर मुटु भने जाडोले हैन आफ्नै दुखाइले काँपिरहेथ्यो । जसरी चुरोटको धुँवा श्वासनलीबाट झरेर फोक्सोमा ठोक्किँदै ओठको चेपबाट पुत्पुताइरहेथ्यो, उसैगरी दिमागबाट फाल हान्दै बह मुटुलाई झापड हानेर आँखाको डिल हुँदै चुहिरहेथ्यो । धुँवाको स्वादलाई पनि अमिलो बनाइरहेथ्यो आँशुले । उसले त भनेकी हो–

“अहिले ठिक छु । ठिक भइसकेँ । औषधि लिइरहेको छु ।”

जब उसको यस्तो कुरा सम्झन्थेँ, व्यथा थोपर्न आइपुथ्यो– निधन हुनुभन्दा करिब तिन महिना अगाडी हस्पिटलबाट डिस्चार्ज हुँदा बुवाको मुखबाट फुत्किएको वाक्य– “छोरा, म ठिक भएँ ।”

ऊ बाहेक अरु कसैले (नजिकको होस् या टाढाको) यस्तो तथ्य सुनाएको भए मलाई कस्तो लाग्ने थियो ? कसरी लिन्थ्यो होला मनले ? म जान्दिन । यस्तो अवस्थाबाट कहिल्यै गुज्रिनु परेको थिएन । अवस्था नै नआएर हो या ध्यान नदिएर । तर यति चैँ भन्न सामर्थ्य राख्छु कि ऊ खास भएरै हो मनमा अचाक्ली छट्पट्टिको भेल बगेको ।

मिल्ने साथी न हो ऊ, त्यही नजरले हेर्ने कोसिस गरेकै हुँ । मनबाट अलि पर सार्न खोजेकै हुँ उसलाई । तर कुनै कुरामा आजसम्म सबैभन्दा असफल भएको प्रतित भइरहेथ्यो मलाई । ऊ प्रति मन यति आशक्त रहेछ भनेर कल्पना समेत गरेको थिइनछु । म आफैँ अचम्मित थिएँ, किन आज ऊ यति खास र नजिक लागेकी ? हो ऊ मन पर्थी मलाई, अलि ज्यादा नै मन पर्दी हो । जति ऊ मेरो सङ्गतमा नजिकिई उति बढि मन पर्दै गइरहेकी थिई । उसको हरेक चिज मन पर्थ्यो मलाई । निश्चय नै, मन परेको मान्छेको हर चिज मन पर्छ । तर यति विघ्न आशक्त थिएँ भन्ने चैँ लागेको थिएन । उसको घाउमा आफू पनि दुखेर ऊ त्यति नजिक लागेकी हो या ऊ नजिक भएर चैँ उसको घाउले मलाई दुखाएको हो, खुट्याउन सकिरहेको थिइन ।

मन र दिमाग बाझ्दा–बाझ्दै कुनबेला उसलाई आफ्नै पो ठानिसकेछु । आफ्नै मतलव आफैसँग जोडिएको । अझ भनौँ न, आफूपछिको आफू, अर्को आफू । अर्थात् दोस्रो आफू । दोस्रो नि के भन्नु र, उसैले जितिसकेकी थिई ।

जति बढि ऊ आफ्नो लाग्न थाली झनै बढि उसको घाउले दुखाउन थाल्यो । उसको घाउ नि आफ्नै लाग्न थाल्यो । उसलाई त घाउ अर्कै ठाउँमा लागेको हो तर मलाई भने सिधा मुटुमै दुखिरहेथ्यो । अस्वभाविक उफ्रिरहेथ्यो मुटु ।

जिन्दगी जीउने भनेकै प्रेमिल साथ रहँदासम्म हो, बाँकि त जिन्दगी व्यतित गर्नु मात्रै न हो ।

दश खिल्ली चुरोटको खोलमा दुइटा मात्र बाँकी थिएछ, एउटा चैँ मेरा औँलाको कापमा अडिएर जलिरहेको रहेछ। घडि हेरेँ, करिब ढेड घन्टा भइसकेछ त्यहाँ बसेको । उठेँ र विस्तारै–विस्तारै प्याराफिटको सिँढी ओर्लन थालेँ । अन्तिम सिँढी अलि अग्लो थियो । अचानक खुट्टा चिप्लिएर लड्न पुगेँ ।

उठ्दैगर्दा माओवादी सशस्त्र द्वन्दताकाका घाइतेहरु र उनीहरुसँग जोडिएका विविध सम्बन्धहरु एकाएक याद भएर फनफनी नाँच्न थाले दिमागमा ।