इटहरीः पुर्वका ३ ठुला सहर हुन् विराटनगर, इटहरी र धरान । पुर्वको अर्थतन्त्रमा योगदान पु¥याउने ३ सहरको मध्य भाग पर्छ इटहरी । अनौपचारिक रुपमा स्र्पोटस सिटीको समेत उपमा पाएको इटहरीमा ३ बर्षपछि फुटबलको माहोल फर्कदैछ इटहरी गोल्डकपको माध्यमबाट । २०७५ माघ १९ गते दोश्रो संस्करणको मदन भण्डारी इटहरी गोल्डकपपछि इटहरीबासीले राष्ट्रिय खेलाडीलाई गृह नगरको मैदानमा देख्न पाएका छैनन् ।
कोभिड संक्रमणका कारण २०७६ र २०७७ को प्रतियोगितामा इटहरीले आतिथ्यता प्रदान गर्न सकेन् । अहिले चैत्र १९ गतेबाट इटहरी गोल्डकप हुने तय भएपछि आयोजक राष्ट्रिय जागृती क्लब (राजा) मा खेलाडी र पदाधिकारीको दैनिकी इटहरी रंगशालामा नै वित्ने गरेको छ । के दिन के रात १२ औ संस्करणको अन्तराष्ट्रिय आमन्त्रण गोल्डकपको आयोजकहरु मैदानमा नै भेटिन्छन् ।
राजा क्लबका उत्पादन पुर्व राष्ट्रिय खेलाडी सुरेन्द्र तामाङ मैदान स्याहादैै गरेको तस्विर दैनिक जसो आफ्नो फेसबुकमा हालिरहन्छन् । धरानलाई चिनाउने बुढासुब्बा र विराटनगरलाई रात्रीकालिन प्रतियोगिता विराट गोल्डकपले चिनाइरहँदा इटहरी गोल्डकपले २ ठुला सहरहरुलाई जोड्ने काम गरेको छ ।
फुटबल जगतमा इटहरी चिनाउन केही प्रतिनिधिमुलक खेलाडीहरु नै काफि हुन्छन् । सुरेन्द्र तामाङ, विश्वबन्धु पोखरेल, रितेष थापा, श्याम मानन्धर, हेम तामाङ, प्रवेश दनुवार इटहरी फुटबलका केही खेलाडी पात्र हुन् । अर्को तर्फ कोवितजंग कार्की, केशव कार्की, अनुरोध थापा, सञ्जिव ढुङ्गाना लगायत प्रतियोगिता आयोजक इटहरीको फुटबलका सारथी हुन् ।
इटहरीमा फुटबल खेलले प्रवेश कहिले पायो भन्ने यकिन मिति नभएपनि वि.स २०१५ साल आसपासको समयमा इटहरीको फुटबलले लय समातेको पाइन्छ । वि.स २०२३ सालमा सांस्कृतिक कार्यक्रमको उद्धेश्य राखेर स्थापना भएको राष्ट्रिय जागृति क्लब अहिलेको इटहरीको फुटबललाई केन्द्रिकृत गर्ने संस्था हो भन्नेमा २ मत छैन् ।
२०५५–५६ तिर गोलरक्षक रितेष थापा सहित सुनसरीबाट विश्वन्धु पोखरेल, गणेश लिम्बु (देव्रे), गणेश लिम्बु (दाइने) र सचिन राईले एन्फा यु– १६ टोलीमा स्थान बनाएका थिए । सुरेन्द्र र रितेश, राष्ट्रिय जागृतिबाटै फुटबल खेलेर नेपालको राष्ट्रिय टोलीसम्म पुगेका हुन् । १ दशक सहिद स्मारक ए डिभिजन लिग खेलेका सुरेन्द्र ५० गोलको कोषेढुङ्गा पार गर्ने वसन्त थापापछि दोश्रो खेलाडी हुन् ।
उनको गोल गर्ने शैली अचम्मलाग्दो थियो । दायाँ भागबाट तीव्र गतिमा बल अघि बढाउने र साँघुरो कोणबाट पनि गोल गर्न सुरेन्द्र माहिर थिए । सुरेन्द्र भरपर्दा स्कोर रहँदै गर्दा रितेष एक समय नेपाली गोलपोष्टको बलियो खम्बा थिए । रितेश कडा मेहनती तथा टिमका भरपर्दो खेलाडी थिए । उनले आफ्नो प्रदर्शनीबाट टिमलाई सकारात्मक छाप दिन सक्दथे । सन् २००३–०७ को समयमा इटहरीका यी २ सम्मिलित नेपालको सन्तुलित टोली थियो । दुवै खेलाडीले जुनियर र सिनियर रुपमा राष्ट्रिय जागृतिमा करिब १ दशक नै विताए ।
सुरेन्द्र इटहरीको फुटबल विकासका राष्ट्रिय जागृतिको योगदानलाई अतुलनिय मान्छन् ‘ हाम्रो काकाहरु राष्ट्रिय जागृतिबाट फुटबल खेल्नुहुन्थ्यो दर्शकहरुको अपार माया देखेर नै हामीहरु पनि फुटबलमा आएका हौ ।’ सुरेन्द्रले भने ‘ इटहरीमा १५/२० बर्ष अघि धेरै जसो प्रतियोगिता हुन्थ्यो तर निरन्तरता थिएन् । फुटबललाई क्रमिक रुपमा अघि बढाउने उद्धेश्यका साथ करिब १५ बर्ष अघि इटहरी गोल्डकपको परिकल्पना गरेर अघि बढेका थियौ ।’ विभिन्न व्यक्तिहरुको नाम र पहिचानका आधारमा प्रतियोगिता हुँदै आएको इटहरीको आफ्नै पहिचानलाई स्थापित गर्न इटहरी गोल्डकपलाई अघि बढाइएको उनी बताउँछन् ।
११ औ संस्करणसम्म आइपुग्दा प्रतियोगिताको नाम इटहरी गोल्डकप नै थियो । त्यसपछिको २ संस्करण प्रतियोगितामा मदन भण्डारी फाउन्डेसन जोडिएपछि मदन भण्डारी इटहरी गोल्डकपको नाममा संचालन भयो । इटहरीका बासिन्दा समेत रहेका तत्कालिन राष्ट्रिय खेलकुद परिषदका सदस्य सचिव केशव विष्टको प्रस्तावमा प्रतियोगितालाई मदन भण्डारीको रुपमा रुपान्तरण गरिएको प्रतियोगिता संयोजक अनुरोध थापा बताउँछन् ‘ तत्कालिन राष्ट्रिय खेलकुद परिषदका सदस्य सचिव केशव विष्टबाट इटहरी गोल्डकपलाई मदन भण्डारी इटहरी गोल्डकप गरौ भन्ने प्रस्ताव आएपछि स्विकार गरेर प्रतियोगितालाई रुपान्तरण गरिएको हो । १२ औ चाहि इटहरी गोल्डकपकै नाममा गर्ने तयारी गरेका छौ ।’ थापाले भने
यस बर्षबाट फुटबल प्रतियोगिता आयोजना मात्र नभई खेलाडी उत्पादनलाई समेत संगै लिएर जाने उनले बताए । ‘यहाँ कुनै प्रतियोगिताका गर्नुपर्दा आयोजकले खेलाडी किनेर ल्याउनुपर्ने अवस्थामा छ । तर यस बर्षबाट प्रतियोगिता मात्र गर्ने हैन ट्रेनिङ सेन्टर बनाएर स्थानीय स्तरमा नै खेलाडी उत्पादन गर्ने लक्ष्य छ । ’ उनले भने ‘ यस बर्ष केही पुरस्कार राशीहरु समेत हेरफेर गरेका छौ । सर्वोत्कृष्ट खेलाडीलाई स्कुटर दिने तयारी छ । यस बर्षबाट केही पृथक गर्ने सोचका साथ अघि बढेका छौ ।’
बर्षेनी इटहरी गोल्डकप परिस्कृत बन्दै गएको छ । २०७३ सालमा राष्ट्रिय जागृतिले ११ औ संस्करण तत्कालिन जनता प्राविको खेलमैदानमा संचालन गरेको थियो । सात वटा नेपाल र भारतको कञ्चनजंघा एफसीलाई समेटेर प्रतियोगिता आयोजना गरिएको थियो । २ लाख र १ लाख राशी राखिएको प्रतियोगितामा मदन भण्डारी फाउन्डेसन जोडिएपछि आयोजकहरु पुरस्कारमा समेत ६ गुणाले नै वृद्धि गदैै विजेतालाई १२ लाख दिन सफल भए । अर्को तर्फ प्रतियोगिता आयोजनास्थल जनता प्राविबाट इटहरी रंगशालामा स¥यो । ए डिभिजनका शिर्ष क्लबहरुले समेत इटहरीमा इन्ट्री पाए । पहिलो संस्करण थ्रीस्टार र दोश्रो संस्करण विभागीय टोली त्रिभुवन आर्मीले जित्न सफल भए । त्यसपछि कोभिड संक्रमण सुरु हुँदा इटहरीको फुटबल सुस्ताएको थियो ।
भव्य रंगशाला र स्तरिय प्यारापिट
यस बर्ष आयोजक उत्साहित हुनुको अर्को मुख्य कारण पक्की प्याराफिट सहितको मैदान समेत हो । यसअघि २०७५ सालमा सम्पन्न दोश्रो संस्करणको मदन भण्डारी इटहरी गोल्डकपमा मैदानको केही भागमा बासको प्यारापिट देख्न सकिन्थ्यो । तर इटहरी खेलमैदान सुविधासम्पन्न रंगशाला बनेपछि दर्शकहरुलाई थप सुविधा दिन सहज हुने अपेक्षा आयोजकको छ । ‘अब क्षेत्रीय रंगशालाको परिचय पाएको यस ठाउँमा ठुलाठुला प्रतियोगिता संचालन गर्दा दर्शक कहाँ राख्ने भन्ने दुविधा टरेको छ । ’ थापाले भने ‘ प्यारापिटमा करिब ८ हजार दर्शक अट्न सक्नेछन् भने यसको पछाडीतर्फको भागमा खेलाडीका लागि चेन्जिङ रुम, भिआइपी लाउन्च, पोस्ट म्याच कन्फ्रेरेन्स , सुविधा सम्पन्न शौचालयहरु लगायतका वातावरण अनुकुलित कोठाहरु रहेका छन् ।’
इटहरी रंगशालामा यसअघि सिमेन्टको प्यारापिट भएपनि खेलमैत्री नहुँदा दर्शकहरुले सोचे अनुरुपको मनोरञ्जन लिन पाएका थिएनन् । अर्को तर्फ बाँसको प्यापिटमा दुर्घटनाको जोखिम समेत थियो । अब भने सहज रुपमा ८ हजारको संख्यामा दर्शकहरुले सुविधासम्पन्न प्यारापिटमा बसेर खेलको मज्जा लिन पाउनेछन् । अत्याधुनिक प्यारापिटले दर्शक संख्यामा मात्र नभई रंगशालाको सुन्दरतालाई समेत थप उजागर गर्ने आयोजक समेत रहेका जिल्ला फुटबल संघका अध्यक्ष केशव कार्की बताउँछन् । ‘ बाँसको प्यारापिटमा प्रतियोगिता गर्दै आएका थियौ ।
अव सबै दर्शकहरुले भिआइपी कुर्सीमा बसेर खेलको मनोरञ्जन लिन सक्छौ । प्रतियोगिताका लागि खेलाडीहरुको सुविधामा कुनै कम्प्रमाइज गर्दैनौ । यसअघि इटहरीले बनाएको फुटबलको इमेजलाई यथावत राख्न हरसम्भव प्रयास छ ।’ कार्कीले भने ‘ इटहरीलाई फुटबलको अब्बल गन्तव्यको रुपमा चिनिन्छ त्यसलाई कायम राख्ने प्रयत्न इटहरी गोल्डकप हो । कोभिड पछिको प्रतियोगिता भएकाले कति सफल हुन्छौ आफ्नै ठाउँमा रहला तर प्रतियोगिता स्तरिय बनाउने लक्ष्य छ ।’
दैनिक रुपमा खेलमैदान सुधारका लागि प्रयत्न भइरहेको कार्कीले बताए । उनले मैदानमा रहेको घाँसहरु काट्नुका साथै हरियो बनाउन पानी हाल्ने कामहरु समेत हुँदै आएको बताए ।
इटहरी गोल्डकपले फुटबलको माध्यमबाट युवाहरूलाइ जुटाउने काम गरेको राष्ट्रिय जागृति क्लबका सदस्य कोवितजंग कार्कीले बताए । खेलकुदमा युवा सहभागीता सुनिश्चित गर्नका लागि गोल्डकप आयोजना गरिएको उनको भनाइ छ ।
यस संस्करणमा आयोजकले मुख्य प्रायोजकको रुपमा कन्ट्रोल लुव्रिकेन्ट पाएका छन् । प्रतियोगितालाई इटहरी उपमहानगरपालिकाले संयोजन गर्नेछ । मदन भण्डारी गोल्डकपको तुलनामा पुरस्कार राशीमा केही कटौती भएपनि खेलाडीहरुलाई दिने सुविधामा समेत बृद्धि गरिएको कार्कीले बताए । प्रतियोगितामा ए डिभिजन र विदेशी गरि ८ टोलीको सहभागिता रहेनेछ ।
